| LEADER w Polsce. Wykorzystana szansa i nowe możliwości. |
|
| Wtorek, 06 Marzec 2012 00:00 |
|
"Program LEADER jest wdrażany w Polsce od początku naszego członkostwa w UE. Doświadczenia zdobyte w tym okresie są bardzo pozytywne. Początki Leadera w Polsce to wielki sukces. Będąc świadomym osiągnięć tego programu i sukcesów lokalnych grup działania, należy również uczyć się na błędach, które gdzieniegdzie zostały popełnione. Bardzo dobrze się stało, że zarówno administracja jak i lokalne partnerstwa mogły nabrać doświadczenia, które będzie wykorzystane w ramach PROW na lata 2007-2013, by pełniej zdobyte doświadczenia wykorzystać potrzebna jest refleksja nad dotychczasowymi dokonaniami. [...] Leader to z jednej strony, metoda dosyć prosta, oparta o kilka podstawowych zasad. Pierwsza z nich to terytorialność, program realizowany jest na konkretnym obszarze, zamieszkałym od 5 tys. do 150 tys. osób. Druga, to oddolność inicjatyw – to mieszkańcy poprzez Lokalna Grupa Działania (LGD) decydują co i jak chcą robić. Zasada trzecia, integralności podejścia i widzenia spraw w szerokim kontekście konkretnego obszaru, jego uwarunkowań, zasobów,ograniczeń, szans i możliwości. Zasada czwarta to partnerstwo, LGD tworzona jest na równoprawnych zasadach przez trzy kategorie partnerów: publicznych, prywatnych i społecznych. W pierwszej kategorii to przede wszystkim gminny i czasami również powiatowy samorząd terytorialny. Kategoria druga to różnego rodzaju przedsiębiorcy i osoby prywatne. Trzecia kategoria, to organizacje, a więc np. różnego rodzaju stowarzyszenia, fundacje itp. Partnerstwo oznacza również, że grupa jest otwarta na wszystkich nowych członków i nie zamyka się w gronie członków założycieli. Zasada piąta, to samodzielne zarządzanie na poziomie lokalnym. LGD to ciało decyzyjne zarządzające swoimi finansami według określonych, przejrzystych zasad. Zasada szósta, to innowacyjność. Leader to sposób na poszukiwanie nowych, innowacyjnych rozwiązań problemów przed jakimi stają mieszkańcy danego, konkretnego terytorium. Nie chodzi tutaj o jakieś wyszukane technologie, choć i te są w LEADERZE często wykorzystywane, ale o innowacyjność w danym miejscu i czasie. Temu służy kolejna siódma zasada programu – współpraca z innymi LGD w regionie, w kraju i zagranicą. Leader to uczenie się od innych, twórcze adaptacje doświadczeń innych LGD jak również gotowość do dzielenia się z innymi własnymi doświadczeniami. W tych zasadach nie ma nic niezwykłego i na tym polega owa prostota metody. Z drugiej strony, Leader jest jednako metodą dosyć trudną, bo wszystkie wymienione zasady obowiązują i powinny być zachowane jednocześnie i w pełnym wymiarze. Wtedy mamy do czynienia z metodą Leader w pełnej rozciągłości. Trudność metody polega też na konsekwencji przestrzegania wszystkich zasad. Jeśli konsekwentnie przestrzegamy wymienionych zasad, to metoda daje najlepsze rezultaty. [...] Leader to względnie tania i jednocześnie niezwykle skuteczna metoda wspierania procesów rozwojowych na obszarach wiejskich. Jej skuteczność wynika z dopasowania do lokalnych warunków dającego szansę na lepsze wykorzystanie lokalnych zasobów. Nie było by jednak sukcesów Leadera w Europie i w Polsce, gdyby nie budzony i uwalniany entuzjazm rzeszy działaczy wiejskich. Tego entuzjazmu nie można zmarnotrawić. Uzyskiwane efekty synergii miedzy nawzajem uzupełniającymi się projektami i ów entuzjazm to są efekty jakościowe trudno mierzalne. Jeszcze trudniej zmierzyć poprawę jakości kapitału społecznego na obszarach funkcjonowania LGD. [...] Realizując własne zadania wdrożeniowe grupy nie mogą gubić z pola widzenia celów swego funkcjonowania jakim jest mobilizacja wewnętrznego potencjału rozwojowego danego obszaru. Zmobilizowany potencjał umożliwia zwiększenie efektywności wsparcia zewnętrznego i nadania rozwojowi kierunku zgodnego z wyobrażeniami i potrzebami mieszkańców. [...] Lokalne grupy działania mogą stać się swoistymi instytucjami wsparcia technicznego dla swoich mieszkańców, lokalnych przedsiębiorców i organizacji wiejskich. Każdy, kto potrzebuje pomocy, porady i wsparcia eksperckiego związanego z różnego rodzaju programami pomocowymi, powinien ją w LGD uzyskać. Potencjał takiego wsparcia powinien być systematycznie rozwijany i wykorzystany. Jednym z kryterium oceny skuteczności działania LGD powinna być ilość zrealizowanych projektów przez podmioty z terenu jej funkcjonowania. LGD powinny również realizować projekty spoza PROW, przede wszystkim z programu Kapitał Ludzki. [...]" |